Irene Schouten vertelt in haar recent verschenen biografie, Gehard voor goud, openhartig over een periode waarin haar sportcarrière op het spel stond vanwege dopingregels. In 2023 kwam de meervoudig olympisch kampioene in de knel door een derde overtreding van het dopingreglement. Schouten onthult dat ze tijdens deze maand vol onzekerheid in spanning verkeerde over een mogelijke schorsing. Het gevaar van een langdurige straf hing boven haar hoofd vanwege haar nalatigheid in het bijhouden van verplichte verblijfslocaties, de zogenaamde whereabouts.
De kern van het probleem ligt in de verplichte whereabouts-meldingen. Atleten op Schoutens niveau worden regelmatig getest op dopinggebruik, ook buiten competities. Hiervoor moeten ze dagelijks een uur aangeven waar ze beschikbaar zijn. Schouten had echter op 6 januari 2022 haar verblijfplaats niet tijdig bijgewerkt, waardoor de dopingcontroleur voor een gesloten deur stond. Later dat jaar, in het tweede kwartaal, leverde ze haar whereabouts te laat in, wat resulteerde in een tweede overtreding. De gevolgen hiervan waren groter dan ze zich aanvankelijk had gerealiseerd.
Irene Schouten ontsnapte in 2023 aan dopingschorsing
Op 2 januari 2023 maakte een onverwachte controle de situatie nog nijpender. Hoewel Schouten thuis was, lag ze in bed en hoorde ze de deurbel niet. De derde fout leek een feit, wat automatisch een schorsing van anderhalf tot twee jaar zou betekenen. “Dat een administratieve fout het einde van je loopbaan kan betekenen, vond ik heel heftig”, vertelt Schouten vrijdag aan het Algemeen Dagblad. Ze schakelde meteen de hulp van de schaatsbond in, die haar in contact bracht met een gespecialiseerde advocaat.
Lees meer: Oranjespeler kan nieuw topcontract tekenen: 'Echt een groots gebaar'
Deze advocaat onderzocht de situatie grondig en ontdekte dat er aan de tweede overtreding twijfels kleefden. De deadline voor het invullen van de whereabouts was namelijk eerder dan gebruikelijk, wat mogelijk verwarring had veroorzaakt. Er werd een formeel protest ingediend bij de internationale schaatsunie ISU, die deze fout erkende en daarmee de overtreding schrapte. Deze ontwikkeling betekende dat Schouten haar carrière kon voortzetten zonder schorsing.
Lees ook: Eerste Nederlandse vrouwelijke UFC-kampioen stopt: 'Heb gesmeekt om één gevecht'
Toch roept de zaak vragen op, zoals of Schouten vanwege haar status als topatlete wellicht voordelen genoot. Vincent Egbers, voorzitter van de Dopingautoriteit, verklaart: “Atleten krijgen altijd eerst de kans om in verweer te komen. In die fase zat Schouten nog.” Hij benadrukt ook dat de schaatsbond en de ISU hun werk correct hebben gedaan. Voor atleten zonder financiële middelen biedt NOC*NSF bovendien een ondersteuningsfonds aan, om iedereen gelijke kansen te geven.
Uiteindelijk ontsnapte Schouten aan een zware schorsing, maar ze erkent haar eigen onzorgvuldigheid. "Ja, ik was slordig”, geeft ze toe. Deze periode maakte diepe indruk op haar, waardoor ze nog gemotiveerder raakte om haar carrière op haar eigen voorwaarden af te sluiten. Schouten: “Ik was enorm gestrest, voelde me heel slecht.”
Schouten kondigde in februari aan te stoppen met schaatsen, vlak na het winnen van drie keer goud en één keer zilver bij de WK afstanden in Calgary. Haar besluit om te stoppen kwam als een enorme verrassing. "Diep in mijn hart verlang ik gewoon naar andere dingen. Ik heb niet meer de droom voor nog een Olympische Spelen", zei ze toen. Op de laatste Spelen, die van 2022 in Peking, beleefde Schouten het hoogtepunt van haar carrière. Ze werd in de Chinese hoofdstad olympisch kampioen op de 3.000 en 5.000 meter en de massastart. Daarnaast pakte ze brons op de ploegenachtervolging.
In 2018 veroverde Schouten in Pyeongchang haar eerste olympische medaille, brons op de massastart. Ze werd ook nog eens tien keer wereldkampioen, waaronder dus drie keer op de laatste WK afstanden afgelopen weekend in Calgary. Extra bijzonder aan de carrière van Schouten is dat ze ook zeer succesvol was als marathonschaatsster. In januari pakte ze haar negende Nederlandse titel.